Etymolodzy spierają się, czemu miasto zawdzięcza swoją nazwę. Jedni uważają, że słowo ostrów lub ostrowa oznaczało bór, czyli 60 barci. Inni , że drabinkę przygotowaną z wierzchołka drzewa iglastego, po której bartnik dostawał się do barci, na tak zwany podkur, lub po prostu znamię, którym bartnicy oznaczali swe barcie. W wieku XIX miasto zwano Ostrów Mazowiecki, Ostrów Łomżyński lub Ostrowia Mazowiecka. W grudniu 1926 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przyjęło nazwę zaproponowaną przez językoznawcę - profesora Kazimierza Nitscha -Ostrów Mazowiecka i tak pozostało do dziś.