W ramach obchodów Święta Narodowego 3 Maja odbyła się w Ostrowi Mazowieckiej konferencja, której tematem była wspólnota lokalna oraz dziedzictwo Polski i Europy. Spotkanie było też poświęcone promocji drugiego numeru pisma popularnonaukowego Rocznik Ostrowski. Organizatorami konferencji, która odbyła się 4 maja było Miasto Ostrów Mazowiecka, Muzeum Dom Rodziny Pileckich oraz Ostrowskie Stowarzyszenie LUDZIE Z PASJĄ. Konferencja rozpoczęła się od złożenia kwiatów i zapalenia zniczy przez zaproszonych gości, pod pomnikiem poświęconym Żołnierzom Wyklętym Ziemi Ostrowskiej.

Do uczestnictwa w konferencji zaproszeni zostali dyrektorzy i kierownicy miejskich jednostek organizacyjnych i instytucji działających na terenie Miasta i Powiatu, duchowni, przedstawiciele władzy gmin z powiatu ostrowskiego oraz przedstawiciele przedsiębiorstw, bibliotekarze i społecznicy. Konferencję zaszczycili swoją obecnością naukowcy- regionaliści, kulturoznawcy,  historycy, badacze i inni intelektualiści.

Tytułem wstępu  Burmistrz Jerzy Bauer oraz prezes Ostrowskiego Stowarzyszenia LUDZIE Z PASJĄ Eliza Drewnowska serdecznie przywitali wszystkich gości. Burmistrz wprowadził uczestników w tematykę konferencji, pielęgnowania i podtrzymywania wspólnoty i dziedzictwa lokalnego. Jak powiedział burmistrz Jerzy Bauer- minął rok od pojawienia się pierwszego numeru Rocznika Ostrowskiego, pisma zupełnie nowego na Ziemi Ostrowskiej i mającego ambicje popularnonaukowe. Zapewne z tych powodów, słowom uznania i życzliwości towarzyszyły pytania o trwałość tej inicjatywy. Przedsięwzięcia realizowane konsekwentnie przez długie lata mogą przynieść trwałe efekty i zbudować nową jakość. Podejmując inicjatywę Rocznika, jako regionalnego pisma popularnonaukowego chcemy uzyskać trwałe efekty i nową jakość w myśleniu i opisywaniu tej części Mazowsza i Polski.

W badaniach nad regionalizmami ostrowskimi mamy do czynienia, nie tylko z historią procesów dotyczących miasta i powiatu. Poruszana w „Roczniku” i na konferencji tematyka dotyczy także niezwykle istotnego czynnika ludzkiego, a zatem osób, ludzi, ich zagmatwanych, pełnych zwrotów akcji a czasami okrutnych życiorysów. Zbieranie takiej wiedzy i jej publikowanie w formie biogramów w „Słowniku Biograficznym Ziemi Ostrowskiej” wydaje się niezwykle istotne. Każdą społeczność tworzą ludzie i to oni są „solą” każdej ziemi, to oni tworzą lokalne społeczności. Krzewienie pamięci o ludziach, ich często bohaterskich czynach, jest godne szacunku a jednocześnie jest obowiązkiem każdego chrześcijanina i Polaka- opisuje dr Bartosz Zakrzewski.

Konferencja adresowana była do wszystkich przedstawicieli nauk  humanistycznych i społecznych, zainteresowanych badaniem regionalizmu w Ostrowi Mazowieckiej. Dzięki takim ruchom, które można uznać za sukces w tym kierunku, powstał Rocznik Ostrowski. To realizacja konsekwentnego i metodycznego gromadzenia, opisywania i programowania wszystkiego co istotne dla lokalnej społeczności, mająca charakter interdyscyplinarny. Publikowane teksty mają związek tematyczny nie tylko z historią Miasta ale dotyczą osób, zdarzeń, przyrody i zjawisk społecznych o charterze ponadlokalnym i regionalnym. Prezentowany Rocznik Ostrowski jest zalążkiem spisanej historii kultury i dziedzictwa lokalnej społeczności ostrowskiej.

Pierwszym prelegentem był dr Paweł Loro z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Wygłosił on wykład „Czego  nas uczy ks. Krzysztof Kluk - ciechanowiecki proboszcz, wybitny przyrodnik i przedstawiciel polskiego Oświecenia”. Przybliżył postać księdza, wybitnego przedstawiciela polskiego Oświecenia, przyrodnika, badacza historii naturalnej, który cieszył się zasłużoną sławą i uznaniem od czasów jemu współczesnych.

Na temat działalności NSZZ „Solidarność” Region Mazowsze w Ostrowi Mazowieckiej mówił kolejny prelegent dr Tadeusz Ruzikowski z Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Przedstawił zarys wydarzeń składających się na historię Oddziału „Solidarność” w Ostrowi Mazowieckiej w latach 1980-1981, który opisał w nr 2. Rocznika Ostrowskiego. Kalendarium działalności Związku jest wciąż niepełne z racji dotąd skromnej liczby dostępnych źródeł. Trwające kwerenda archiwalne oraz kontakty i rozmowy z działaczami „Solidarności” dają szansę na uzupełnienie w przyszłości wiedzy o działaniu oddziału ”Solidarności” w Ostrowi Mazowieckiej, o fakty dziś jeszcze nieobecne na kartach opracowań historycznych.

O archeologicznych badaniach wykopaliskowych mówił Marek Milewski z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie. Badania prowadzone są na stanowisku Nowa Osuchowa oraz na budowanej trasie S8 na odcinku od obwodnicy Ostrowi Mazowieckiej do węzła Poręba. W oparciu o mapy i wykonane zdjęcia z wykopalisk, mogliśmy  obejrzeć różne przedmioty i części umundurowania z czasów I wojny światowej, które również w przyszłości możemy wpisać w dziedzictwo Ziemi Ostrowskiej.

Ostatnim etapem konferencji była dyskusja na temat dziedzictwa lokalnego i edukacji regionalnej na Ziemi Ostrowskiej. Ksiądz dr Jan Okuła proboszcz parafii pw. Wniebowzięcia NMP przedstawił postać rotmistrza Witolda Pileckiego, dla którego wiara była zasadą życiową i duchową siłą w czasie uwięzienia. Szczególne znaczenie wiara odgrywała w okresach dla niego najtrudniejszych - w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, jak też w komunistycznym więzieniu. Głęboka więź z Bogiem stanowiła moc duchową, by się nie załamać, zachowując godność człowieka sumienia i godność polskiego żołnierza.

O organizowanych Międzynarodowych Nadbużańskich Plenerach Malarskich w Broku opowiedział Marcin Celiński dyrektor Sokołowskiego Ośrodka Kultury w Sokołowie Podlaskim. Plener organizowany jest przez Miejski Dom Kultury w Ostrowi Mazowieckiej oraz Sokołowski Ośrodek Kultury. Plener malarski jest spotkaniem grupy artystów w określonym miejscu i czasie, który ma na celu twórczą pracę w bezpośrednim kontakcie z naturą. Celem organizowanych plenerów jest poznawanie dorobku kulturowego artystów, wymiana doświadczeń i integracja środowisk kulturotwórczych. Ważne jest upowszechnianie i promocja profesjonalnej twórczości artystycznej obrazującej różne nurty w sztuce współczesnej. To ważne wydarzenie kulturalne wpisało się na stałe do kalendarza imprez instytucji  promujących Ziemię Ostrowską.

Na temat Siemianówki, przyrody i kultury wschodniego pogranicza Polski oraz edukacji środowiskowej i jej znaczeniu mówił Paweł Cieśluk ornitolog, nauczyciel LO im. M. Kopernika w Ostrowi Mazowieckiej. Nieformalna edukacja środowiskowa, to wszelkie pozaszkolne działania natury wychowawczej, głównie proekologicznej, prowadzone przy wsparciu różnych instytucji, w tym jednostki samorządu terytorialnego. Przykładem takich działań są organizowane wycieczki nad Siemianówkę, w których udział biorą uczniowie ostrowskich szkół podstawowych. Wyjazdy te łączą ze sobą edukację ekologiczną z edukacją historyczną, etnograficzną i krajoznawczą. Kształtują wśród młodych ludzi postawy szacunku do przyrody, postawy patriotyczne oraz rozbudzają chęć poznawania własnego kraju.

Na zakończenie spotkania burmistrz Jerzy Bauer oraz prezes Ostrowskiego Stowarzyszenia LUDZIE Z PASJĄ  Eliza Drewnowska, podziękowali zaproszonym gościom za udział w konferencji. Szczególne podziękowania skierował burmistrz do osób i instytucji współtworzących, współfinansujących Rocznik oraz promujących to dzieło.